Просмотр исходного текста страницы Крок 3. Пазначаем чужы кантэнт.

==Як пазначыць чужы кантэнт==

===Уводзіны===
Што аб'ядноўвае пачынаючых блогераў і буйныя інтэрнэт парталы - усе яны карыстаюцца кантэнтам, які можа быць як сваім, так і чужым.

Турбот з-за гэтага ўзнікае шмат: 
* Ці можна браць той ці іншы фотаздымак? 
* Якім чынам пазначыць сваё аўтарства на відэа? 
* Што рабіць, калі жадаеце выкарыстаць чужы тэкст на сваёй старонцы? 
На ўсе гэтыя пытанні, у большасці выпадкаў, звычнае нам аўтарскае права адмахваецца абыякавым - “Усе правы захаваныя”

Ці існуе механізм, які дазволіць стваральнікам кантэнту і карыстальнікам хутка дамовіцца адзін з адным?

Так, існуе! Гэта ліцэнзіі Creative Commons. Яны прытрымліваюцца кропкі гледжання – “Некаторыя правы захаваныя”. Гэта значыць, што выкарыстоўваючы гэтыя ліцэнзіі, вы не толькі захоўваеце свае аўтарскія правы – вы даеце магчымасць іншым людзям карыстацца вашымі творамі на тых умовах, якія абярэце самастойна.

У папярэдніх буклетах мы разглядзелі 
# Крок 1. Як правільна абраць ліцэнзію Creative Commons
# Крок 2. І як правільна пазначаць свае творы.

Зараз мы сканцэнтруемся на тым, як правільна пазначаць чужы кантэнт.

===Як пазначыць чужы закапірайчэны кантэнт===

Каб выкарыстоўваць чужы кантэнт, трэба атрымаць дазвол ад аўтара пад пэўнымі умовамі. Кожны выпадак можа быць унікальным. 

Калі твор  з'яўляецца '''грамадскім набыткам''' яго можна свабодна выкарыстоўваць без атрымання якіх-небудзь дазволаў. Звычайна гэта кантэнт, аўтары якіх памерлі 50 год назад.

===Як пазначыць чужы кантэнт пад СС ліцэнзіяй===

Калі вас цікавіць чужы кантэнт, які ліцэнзуецца адной з ліцэнзій СС, то варта звярнуць увагу на форму ліцэнзіі - яна адразу пазначае правілы выкарыстоўвання кантэнту. Вам неабходна паглядзець, якая з шасці ліцэнзій выкарыстана на пазычаемым творы, і выканаць яе ўмовы, сыходзячы з віда ліцэнзіі (глядзіце буклет "Крок 1"). Напрыклад,  пазнака СС BY-SA 4.0 Int, значыць, што гэта ліцэнзія - аўтарства на тых самых умовах.


Як правільна пазначыць аўтарства:

 Схема пазначэння: <Аўтар>, <Назва твору>, <Крыніца>, <Ліцэнзія>

 Прыклад пазначэння вытворнага твора: Вівіяк і Джаянт Фіш выкананы Аланам Брусам, даступны пад ліцэнзіяй Creative Commons Attribution 2.0 на http://www.flickr.com/photos/qole/2284384975

=== Як пазначыць аўтара? ===
Каб пазначыць аўтара - неабходна вызначыць, хто з'яўляецца аўтарам кантэнту, які вы бярэце.

* Калі не відавочна, хто з'яўляецца аўтарам твору - паспрабуйце знайсці інфармацыю пра аўтара ці побач з матэрыялам, ці у футэры сайту, ці на старонцы пра сайт. 

=== Як пазначыць крыніцу? ===
Крыніцай  ў дадзеным выпадку будзе з'яўляцца сайт, кніга (у тым ліку электронная), навуковы артыкул і інш.

Калі крыніца: 
* сайт - трэба пакінуць спасылку на яго (url) прычым да таго месца, дзе знаходзіцца сам твор, а не проста на сайт!
* кніга ці часопіс - трэба пакінуць назву крыніцы, аўтараў, год выдання і - пажадана - старонку, з якой запазычваеце.

Пазначэнне крыніцы дазволіць іншым мець доступ да самога твору ці матэрыялу.

=== Як пазначыць ліцэнзію? ===
Першапачаткова - праверце пажаданні аўтара наконт таго, якім чынам ён хоча быць пазначаны. Гэтую інфармацыю можна знайсці ці побач з творам, ці ў футэры сайта, ці на адмысловай старонцы з палітыкай выкарыстання кантэнту на сайце.

Апасля гэтага - напішыце назву ліцэнзіі і зрабіце на яе спасылку, каб наведвальнікі вашага рэсурсу змаглі азнаёміцца з яе ўмовамі.

Заўвага: 
  Абраць ліцэнзію можна з дапамогай Абірача на сайце Creative Commons - https://creativecommons.org/choose/?lang=be

Каментар:
*На сённяшні час існуе мноства рэсурсаў, якія распаўсюджваюць кантэнт пад свабоднымі ліцэнзіямі (асабліва фота і адукацыйныя тэксты). *Мы рэкамендуем выкарыстоўваць кантэнт пад Creative Commons.

[[Категория:Дапаможнік Creative Commons]]