Аднастрочнікі Shell
Мэта: Пазнаёміцца і папрактыкавацца з асноўнымі камандамі перанакіравання у shell.
Содержание
Тэорыя
Адна з крыхут магчымасцяў каманднага радка: перанакіраванне ўвода/вывада. Дзякуючы ёй магчыма перанакіроўваць увод і вывад каманд з файлаў і ў файлы, а таксама складаць з камандаў цэлыя канвейеры. Для дэманстрацыі гэтай магчымасці увядзем наступныя каманды:
- cat - аб'ядноўвае файлы.
- sort - сарціруе радкі тэкста.
- uniq - паведамляе пра паўторныя радкі ці выдаляе іх.
- wc - выводзіць колькасць сімвалаў пераводу радка, слоў і байтаў у кожным пазначаным файле.
- grep - знаходзіць і выводзіць радкі суадносна з шаблонам.
- head - выводзіць першыя радкі файла.
- tail - выводзіць апошнія радкі файла.
- tee - чытае дадзеныя са стандартнага увода і запісвае у стандартны вывад і у файлы.
Стандартны увод, вывад і вывад памылак
Шматлікія прылады shell выводзяць што-небудзь на кансоль. Гэты вывад часта дзеліцца на два тыпа. Першы - вынікі працы прылады, значыць, дадзеныя, для атрымання якіх стваралася прылада. Другі - паведамленні пра станы ці памылкі, якія паведамляюць пра самаадчуванне прылады. Напрыклад, калі глянуць на вывад каманды ls, можна пабачыць, што яна выводзіць на экран вынікі сваёй працы і часам паведамленні пра памылкі.
Згодна з цэнтральнай ідэяй Unix, што "усё існае ёсць файл", такія прылады, як ls, насамрэч выводзяць свае вынікі ў спецыяльны файл, які называецца стандартным вывадам (standard output, часта вызначаецца як stdout), а паведамленні пра стан - у спецыяльны файл стандартны вывад памылак (standard error, stderr). Па змоўчанні оба файла, стандартны вывад і стандартны вывад памылак, звязаны з экранам і не захоўваюцца на дыске.
Акрамя таго, шматлікія прылады прымаюць увод са спецыяльнага файла з назвай стандартны увод (standard input, stdin), які па змоўчанні звязаны з клавіятурай.
Механізм перанакіравання увода/вывада дазваляе змяняць кірунак вывада і уводу. Звычайна вывад адбываецца на экран, а увод - з клавіятуры, але механізм перанакіраванні дазваляе змяніць гэты парадак рэчаў.
Перанакіраванне стандартнага вывада
Каб перанакіраваць стандартны вывад у іншы файл замест экрана, трэба дадаць у каманду аператар перанакіравання > і імя файла.
ls -l /usr/bin > ls-output.txt
Тут доўгі спіс зместу файла /usr/bin будзе накіраваны ў ls-output.txt
Праглядзім змест файла ls-output.txt
less ls-output.txt
Дадаць радок тэкста у файл:
"радок тэкста" > ls-output.txt
Ачысціць файл можна наступным чынам:
> ls-output.txt
Каб дадаць вывад у канец існуючага файла:
ls -l /usr/bin >> ls-output.txt
Перанакіраванне стандартнага ўвода
cat - аб'ядноўвае файлы.
cat [файл...]
Каманда cat выкарыстоўваецца для вывада зместу файла без магчымасці пастаронкавага прагляду. Напрыклад,
cat ls-output.txt
пакажа змест файла ls-output.txt.
Cat здольна прымаць адразу некалькі файлаў. Яна выкарыстоўваецца, каб аб'яднаць іх.
Напрыклад, у нас есць файлы movie.mpeg.001 movie.mpeg.002 ... movie.mpeg.099
Іх можна аб'яднаць наступнай камандай:
cat movie.mpeg.0* > movie.mpeg
Проста вызаў каманды cat дазволіць увесці дадзеныя з клавіятуры
cat Напішыце свой тэкст у кансолі Увядзіце CTRL-D
Па-змоўчанні (без дадатковых аргулентаў) cat вывядзе у кансоль той жа тэкст, які вы набралі.
Каб перанакіравать тэкст у файл запішам:
cat > new_file.txt
І праглядзем файл, які атрымаўся:
cat new_file.txt
Канвейеры
"Уменне" каманд чытаць дадзеныя са стандартнага увода і выводзіць вынікі ў стандартны вывад выкарыстоўваецца механізмам каманднай абалонцы, які называецца канвейерам. З дапамогай аператара канвейера | (вертыкальная рыска) стандартны вывад адной каманды можна звязаць з стандартным уводам другой.
каманда1 | каманда2
Паспрабуем :
ls -l /usr/bin | less
Мы вывелі вынікі каманды ls праз less.
Фільтры
Канвейеры часта выкарыстоўваюцца для выканання складаных аперацы з дадзенымі. Яны дазваляюць аб'яднаць разам некалькі камандаў.
Часта каманды, якія выкарыстоўваюцца такім чынам называюцца - фільтры. Яны прымаюць увод, змяняюць яго адмысловым чынам і выводзяць вынік.
sort - сарціроўка радкоў тэкста
Саставім спіс усіх праграм на выканане ў каталогах /bin i /usr/bin, размесцім іх па алфавіту і вывядзем спіс:
ls /bin /usr/bin | sort | less
Так як у камандзе прысутнічаюць два каталогі, то звычайны вывад каманды ls будзе складацца з дзвюх сарціраваных спісаў, па аднаму для кжнага каталога. Калі ж мы дадаем каманду sort у канвейер, мы змяняем дадзеныя, каб атрымаць адзіны сарціраваны спіс.
uniq - пошук ці выдаленне паўторных радкоў
Каманда uniq часта ўжываецца разам з камандай sort. uniq прымае сарціраваны спіс дадзеных або са стандартнага ўвода, ці з файла, імя якога можна перадаць у адным аргуменце, і па змоўчанні выдаляе паўторныя радкі са спісу.
У нашым выпадку. Каб пазбегнуць паўторных радкоў у папярэдняй камандзе сарціроўкі вывада ls /bin /usr/bin, дададзім у uniq канвейер:
ls /bin /usr/bin | sort | uniq | less
З дапамогай uniq і параметра -d мы можам зрабіць наадварот - вывесці спіс дублікатаў:
ls /bin /usr/bin | sort | uniq -d | less
wc - вывад колькасці строк, словаў і байтаў
wc палічвае каолькасць радкоў, словаў і байтаў для кожнага файла, і агульную колькасць, калі пералічаны не адзін файл.
wc файл1 файл2 ...
| Каманда | Скапіруе |
|---|---|
| -c, --bytes | Падлічыць колькаcць байтаў |
| -m, --chars | Падлічыць колькасць літар |
| -l, --lines | Падлічыць колькасць новых радкоў |
| -L, --max-line-length | Падлічыць даўжыню самага дліннага радка |
| -w, --words | Падлічыць колькасць словаў |
grep - знаходзіць і выводзіць радкі суадносна з шаблонам.
grep шаблон файл1 файл2...
Калі шаблон - радок тэкста, ён бярэцца у кавычкі "".
Опцыя -n выводзіць радок файла з нумарам.
grep -n шаблон файл1 файл2...
Опцыя --color выдзялае знойдзены шалон у радку колерам.
grep --color -n шаблон файл1 файл2...
Опцыя -i знаходзіць шаблон у тэксце, не зважаючы на рэгістр літар.
grep -n -i шаблон файл1 файл2...
Рэгулярныя выразы
Калі вы шукаеце шаблон не ў дакладным файле а ў шэрагу файлаў, вам могуць спатрэбіцца рэгулярныя выразы, каб фільтраваць файлы, патрэбныя вам па нейкіх прызнаках.
Пачнем з простага: * - значыць любы сімвал.
grep шаблон *.txt
Гэтая камнда адшукае шаблон ва усих файлах у тэчцы з пашырэннем .txt
Заданне
Для выканання заданняў вам спатрэбіцца шукаць дадатковую інфармацыю пра каманды shell у інтэрнэце!
Удаленае падключэнне да сэврвера на Windows
- Зайсці у тэчку "Загрузки", запусціць прыладу putty.exe
- У поле Host Name (or IP Address) запісаць 10.194.0.220
- У акне кансолі ўвесці лагін: user і пароль: user.
Цяпер вы працуеце на ўдаленам Linux сэрверы.
Літаратура
- Уильям Шоттс, "Командная строка Linux", 2017, с.70.
- Каманда grep https://www.computerhope.com/unix/ugrep.htm
- Каманда wc https://www.computerhope.com/unix/uwc.htm
